AKCIONARSKO DRUŠTVO
Akcionarsko društvo je privredno društvo - društvo kapitala, koje osniva jedno ili više pravnih i/ili fizičkih lica u svojstvu akcionara radi obavljanja određene delatnosti, pod zajedničkim poslovnim imenom, čiji je osnovni kapital utvrđen i podeljen na akcije.
Akcionarsko društvo odgovara za svoje obaveze celokupnom svojom imovinom. Akcionari ne odgovaraju za obaveze društva, osim do iznosa ugovorenog, a neuplaćenog uloga u imovinu društva.
Ulog u akcionarsko društvo u zamenu za izdavanje akcija može biti u novcu ili u stvarima i pravima, a ne u radu i uslugama društvu, bilo da su izvršeni ili budući. Izuzetno, nenovčani ulog u zatvoreno akcionarsko društvo može biti u izvršenom radu ili u uslugama društvu ako je to određeno osnivačkim aktom.
- jedinstvena registraciona prijava osnivanja pravnih lica i drugih subjekata i upisa u jedinstveni registar poreskih obveznika,
- osnivački akt društva sa overenim potpisima članova društva,
- statut društva potpisan od strane članova društva,
- potvrda kreditne institucije o uplaćenim akcijama u novcu, odnosno procena ovlašćenog procenjivača vrednosti nenovčanog uloga ili potvrda nadležnog organa o proceni vrednosti nenovčanog uloga u skladu sa zakonom,
- odluka o imenovanju direktora odnosno članova odbora direktora i predsednika odbora direktora, ako nisu određeni statutom,
- odluka o imenovanju članova nadzornog odbora, ako je upravljanje društvom dvodomno, ako nisu određeni statutom,
- odluka o imenovanju članova izvršnog odbora, ako je upravljanje društvom dvodomno,
- odluka o imenovanju zastupnika društva, ako nisu određeni statutom,
- potpis zastupnika overen od strane nadležnog organa overe,
- dokaz o uplati naknade (4.500,00 dinara za registraciju osnivanja i 1.000,00 dinara za registraciju i objavu osnivačkog akta).
Akcionari koji osnivaju društvo potpisuju osnivački akt društva, kao i prvi statut.
Osnivački akt sadrži:- ime, jedinstveni matični broj i prebivalište akcionara koji je domaće fizičko lice, odnosno ime, broj pasoša ili drugi identifikacioni broj i prebivalište akcionara koji je strano fizičko lice, odnosno poslovno ime, matični broj i sedište akcionara koji je domaće pravno lice, odnosno poslovno ime, broj registracije ili drugi identifikacioni broj i sedište akcionara koji je strano pravno lice;
- poslovno ime i sedište društva;
- pretežnu delatnost društva;
- ukupan iznos novčanog uloga, odnosno novčanu vrednost i opis nenovčanog uloga svakog od akcionara koji osnivaju društvo, rok uplate, odnosno unosa uloga;
- podatke o akcijama koje upisuje svaki akcionar koji osniva društvo i to: broj akcija, njihovu vrstu i klasu, njihovu nominalnu vrednost, odnosno kod akcija bez nominalne vrednost deo osnovnog kapitala za koji su one izdate; i
- izjavu osnivača da osnivaju akcionarsko društvo i preuzimaju obavezu uplate odnosno unosa uloga po osnovu upisanih akcija.
- poslovno ime i sedište društva;
- pretežnu delatnost društva;
- podatke o visini upisanog i uplaćenog osnovnog kapitala, kao i podatke o broju i ukupnoj nominalnoj vrednosti odobrenih akcija, ako postoje;
- bitne elemente izdatih akcija svake vrste i klase u skladu sa zakonom kojim se uređuje tržište kapitala, a kod akcija koje nemaju nominalnu vrednost i iznos dela osnovnog kapitala za koji su one izdate, odnosno računovodstvenu vrednost, uključujući i eventualne obaveze, ograničenja i privilegije vezane za svaku klasu akcija;
- vrste i klase akcija i drugih hartija od vrednosti koje je društvo ovlašćeno da izda;
- posebne uslovi za prenos akcija, ako postoje;
- postupak sazivanja skupštine;
- određivanje organa društva i njihovog delokruga, broja njihovih članova, bliže uređivanje načina imenovanja i opoziva tih članova, kao i načina odlučivanja tih organa;
- druga pitanja za koja je Zakonom o privrednim društvima ili posebnim zakonom određeno da ih sadrži statut akcionarskog društva.
- skupština;
- jedan ili više direktora, odnosno odbor direktora.U slučaju dvodomnog upravljanja, organi društva su:
- skupština;
- nadzorni odbor;
- jedan ili više izvršnih direktora, odnosno izvršni odbor.U akcionarskom društvu zakonski zastupnici su direktori, ali to ne moraju biti svi direktori, već samo pojedini ukoliko osnivači tako odrede. Oni direktori koji imaju ovlašćenje za zastupanje upisuju se na strani broj 6 jedinstvene registracione prijave osnivanja AD, a svi direktori (i oni koji imaju i oni koji nemaju ovlašćenje za zastupanje) upisuju se na strani broj 5 jedinstvene registracione prijave osnivanja AD. Pri tome, u jednodomnom sistemu upravljanja jedan od direktora koji ima ovlašćenje za zastupanje može biti imenovan za Generalnog direktora (dakle generalni direktor u jednodomnom sistemu nije obavezan organ), dok je u dvodomnom sistemu jedan od izvršnih direktora koji ima ovlašćenje za zastupanje obavezno i Generalni direktor.
Akcije koje izdaje društvo izdaju se u dematerijalizovanoj formi i glase na ime, a na registraciju u Centralnom registru, depou i kliringu hartija od vrednosti njihovog izdavanja, zakonitih imalaca, prenosa akcija, prenosa prava iz akcija, ograničenja prava iz akcija i upis prava trećih lica na akcijama, primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje tržište kapitala.Akcionarsko društvo može izdavati sledeće vrste akcija: obične i preferencijalne akcije. U okviru svake vrste akcija, akcije koje daju ista prava čine jednu klasu akcija. Sve obične akcije čine uvek jednu klasu akcija. Društvo može izdavati akcije sa ili bez nominalne vrednosti. Ako društvo izdaje akcije sa nominalnom vrednošću, sve akcije iste klase moraju imati istu nominalnu vrednost, a ako izdaje akcije bez nominalne vrednosti, sve akcije društva moraju biti bez nominalne vrednosti.